బాల నేస్తాలు
– రంగనాథ్ సుదర్శనం
“ఒరేయ్ శివుడూ! రాత్రి వద్దు వద్దనుకుంటూనే చికెన్ బిర్యానీ రుచికి టెమ్ట్ అయి గట్టిగా లాగించాను. రాత్రంతా ఇబ్బందిపడ్డానురా!” అన్నాడు రొప్పుకుంటూ- వాకింగ్ చేస్తున్న భానుమూర్తి.
“ఒరేయ్ మూర్తీ! అప్పుడప్పుడూ ఇబ్బందిపడ్డా, జిహ్వ చాపల్యాన్ని చంపుకోవద్దురా! పర్లేదు, ఇవ్వాళ నాలుగడుగులు ఎక్కువ వేద్దాంరా… అదే సర్దుకుంటుంది” అన్నాడు ఆయాసపడుతూ నడుస్తున్న శివరాం.
” తినేటప్పుడు బాగానే ఉన్నా, ఆ తర్వాత తలచుకున్నా ఇబ్బందే!మళ్ళీ తినాలంటే భయం వేస్తోందిరా!” అన్నాడు మూర్తి- పక్కనే ఉన్న సిమెంట్ బల్లమీద సాగిలపడి కూర్చుని, కాళ్ళు బార్లా చాపుకుంటూ .
‘’హూ… ఈ వయసులో ఏది తిన్నా మితంగా ఉండాలి. కాస్త పెందలాడే వేడివేడిగా తిని, అలా కొంచెం సేపు అటూఇటూ తిరిగి, కాళ్ళూ చేతులూ కదిలించి పడుకుంటే ఏ ఇబ్బందీ ఉండదురా’ అంటూ ముఖానికి పట్టిన చెమట తుడుచుకుంటూ, ఆ పక్కనే మఠం వేసుకొని కూర్చున్నాడు శివరాం.
ఇద్దరు కొద్దిసేపు విశ్రాoతి తీసుకొని, ప్రాణాయామాలు పూర్తిచేసుకొని, ఇళ్ళకు మళ్లారు.
*****
భానుమూర్తి, శివరాం మంచి మిత్రులు. ఇద్దరూ రిటైర్ అయ్యారు. రోజూ ఉదయం వాకింగ్ చేస్తూ లోకాభిరామాయణం మాట్లాడుకోవటం, సాయంత్రం పార్కులో చర్చలతో కాలక్షేపం చేయడం వారి దినచర్య.
ఆ రోజు సాయంత్రం ఇద్దరూ పార్కులో కూర్చున్నారు.
“ఒరేయ్ మూర్తీ! మోకాళ్ళ నొప్పులు ఇబ్బందిపెడుతున్నాయిరా” అన్నాడు శివరాం రవ్వంత బాధ నిండిన స్వరంతో.
“నాకూ అంతేరా! దానికితోడు- నీలాగే నాకు కూడా బీపీ, షుగర్ జంటకవుల్లా ఎంటరయ్యాయి” అన్నాడు మూర్తి చేతులతో మోకాళ్ళు నొక్కుకుంటూ.
“ఈ రోజుల్లో అందరికీ ఆరోగ్యం పట్ల చాలా శ్రద్ధ పెరిగిందిరా! ఎవరేం చెప్పినా పాటించే ప్రయత్నం చేస్తున్నారు” అన్నాడు మూర్తి.
“అవునురా! ఎవరు ఏది చెప్పినా ఆ విషయాలేవీ కొట్టిపారేసేవి కావు. అన్నిoటిలోనూ ఎంతో కొంత మంచి ఉంది. కానీ మనమే ఆచరణలో ఆరంభ శూరత్వం చూపి, ఆ తర్వాత వదిలివేయటం వల్ల తుది ఫలితం రావటం లేదు” అన్నాడు శివరాం విషయాన్ని విశదీకరిస్తూ.
” మితంగా మంచి ఆహారం, కాస్త శారీరక శ్రమ, అలవాట్లు బాగుంటే చాలనుకుంటారా… ఆరోగ్యoగా ఉండటానికి” అన్నాడు భానుమూర్తి సారాంశాన్ని ఒక్క ముక్కలో తేల్చివేస్తున్నట్లు.
“కానీ ఇక్కడే చిక్కొచ్చిందిరా! మన పూర్వీకులు ఇదే ఆహారం తిని వందేళ్ళు ఆరోగ్యoగా బతికారు. మరి మనం చిన్న వయసులోనే బీపీలూ షుగర్లతో చాలా ఇబ్బందిపడుతున్నాం. కారణం మన ఆహార విధానమేరా’’ పొడిగించాడు శివరాం.
“అంటే మనం తినే ఆహారం మంచిది కాదంటావా?”
“అవునురా. రసాయనాలతో పండిన కల్తీ ఆహారం ఒక కారణమైతే, శారీరక శ్రమ లేకపోవడం కూడా కారణమే”
“నిజమే. ముఖ్యoగా మనం ఆకలై తినడం మరచిపోయాం. టైం అయితే తినడం అలవాటు చేసుకున్నాం. అదీ ఒక కారణమే”
“అవునురా! ఉదయం లేవగానే టీ తాగాలి. ఎనిమిదయింది బ్రేక్ ఫాస్ట్ చేయాలి. మధ్యాహ్నం ఒంటిగంట అయింది భోజనం చేయాలి. సాయంత్రం నాలుగైంది- మళ్ళీ ఏవో స్నాక్స్, టీ పూర్తిచేయాలి. రాత్రి తొమ్మిదైంది- డిన్నర్ చేయాలి. ఇలా ఆకలితో సంబంధం లేకుండా తింటున్నాం. శారీరక శ్రమకు అవకాశం ఇవ్వకుండా… నడవగలిగిన దూరాలకు కూడా వాహనాల, లిఫ్టుల సౌకర్యానికి అలవాటుపడుతున్నాం. అవసరం ఉన్నా లేకున్నా తినడం వల్ల శరీరంలో వ్యర్ధాలు,కొవ్వులు పెరిగిపోయి ఇలాంటి జబ్బులు బహుమానాలుగా అందుతున్నాయిరా” అన్నాడు శివరాం.
సూర్యుడు డ్యూటీ ముగించి, తాపాన్ని చల్లార్చుకోవడానికి స్విమ్మింగ్ పూల్ లాంటి సముద్రంలో దూకాలని ఆరాటపడుతున్నట్లు వేగంగా జారిపోతున్నాడు. అప్పటివరకు ఉన్న వేడి తాపం కాస్త చల్లబడి ఊరటనిస్తున్నట్లుగా ఉంది. పార్కులో చల్లదనంతో పాటు సందడి కూడా పెరిగింది.
ఐసు బండ్ల దగ్గర పిల్లలు హడావుడి చేస్తున్నారు. ఉప్పు వేసి వేయించిన వేరుశనగ పప్పులవాళ్ళు గుంపుగా ఉన్న వాళ్లదగ్గరికి వెళ్లి ‘ పల్లి…గరం పల్లి’ అంటూ కొనిపించే ప్రయత్నం చేస్తున్నారు. ఆ పక్కనే బెంచ్ మీద కూర్చున్న పిల్లలు వాళ్ళమ్మను ఏదైనా ‘స్టోరీ’ చెప్పమని మారాం చేస్తున్నారు. దూరంగా కొందరు పిల్లలు, పెద్దలు గుండ్రంగా కూర్చొని అంత్యాక్షరి ఆడుతున్నారు.
“ఒరేయ్ శివా! మన అనారోగ్యానికి మరో కారణం కూడా ఉందిరా” అన్నాడు మూర్తి ఏదో కొత్త విషయం స్ఫురించినట్లుగా.
“అదేంట్రా చెప్పు మరీ” అడిగాడు శివరాం వినడానికి ఆసక్తి కనబరుస్తూ.
“రోజూ ఇలా ఏదో తోచింది మాట్లాడుకొని ఇండ్లకు వెళ్లడం…మళ్ళీ రొటీన్ జీవితమే కదరా! అందుకే మనకంటూ ఒక పని, మన మనసుకు సంతోషాన్నిచ్చే వ్యాపకం లేకపోవడం వల్ల జీవితం స్తబ్దతగా నిస్సారంగా అనిపిస్తుందిరా! యాన్ ఐడిల్ మ్యాన్ బ్రెయిన్ ఈజ్ డెవిల్స్ పారడైజ్ అన్నట్లు మనం మాటిమాటికీ మన ఆరోగ్యాన్ని తలచుకోవడం, చిన్న చిన్న ఆరోగ్య సమస్యలను కూడా భూతద్దంలో పెట్టి చూడటం కూడా ఒక కారణమేరా” అన్నాడు మూర్తి గొప్ప జీవిత సత్యాన్ని ఆవిష్కరించినవాడిలా.
“నిజమే కావొచ్చు కానీ, ఈ వయసులో ఏం చేస్తాంరా! అదీనూ ఈ వయసులో రిస్క్ చేసి నష్టపోవడం అవసరమంటావారా?” అన్నాడు శివరాం విషయం పట్ల అనాసక్తిని చూపిస్తున్నట్లు ముఖభావాలు పలికిస్తూ.
“కాదురా! మనం సంతోషంగా ఉంటూ, ఆర్ధికంగా నష్టపోకుండా ఉంటూ, ఇతరులను వీలైనంతగా సంతోషపెడదాం. ఏమంటావురా?” అంటూ మూర్తి ఆసక్తిగా శివరాం సమాధానం కోసం ఎదురుచూశాడు.
“సరే- నువ్వన్నట్లు మన పని ఇతరులకు సంతోషం కలిగించేదైతే అభ్యoతరం ఏముందిరా? అది మంచి పనైతే, మన స్థోమతకు సరిపోయే ఖర్చు చేయాల్సివచ్చినా సిద్ధమే” బదులిచ్చాడు శివరాం.
“సరే, నాతో రారా!” అంటూ శివరాంను పిలిచి, అటుపక్కగా నాలుగడుగుల దూరంలో కథ చెప్పమనే పిల్లల దగ్గరకు నడిచాడు మూర్తి. వారి అమ్మగారి అనుమతితో ఆ పిల్లలను దగ్గరగా కూర్చోపెట్టుకొని ఒక మంచి నీతి కథను వినిపించాడు. నిజంగా పిల్లలు ఎంత సంతోషపడ్డారో మాటల్లో చెప్పనలవి కాదు. వారి ముఖాలు చంద్రబింబాల్లా వెలిగిపోయాయి. కథ పూర్తికాగానే అందరూ లేచి నిలబడి, చప్పట్లుకొట్టి అభినందనలు చెప్పారు.
“తాతయ్యా! రోజూ ఇక్కడికి వస్తాం, మాకు రోజూ ఒక కథ చెపుతారా” అడిగారు పిల్లలు… ఆప్యాయత నిండిన పలుకులతో అభ్యర్ధిస్తున్నట్లుగా.
“ఓహ్ తప్పకుండా” అన్నాడు మూర్తి సంతోషంగా.
“ఒరేయ్ శివా చూశావా… కథలకు పిల్లలు ఎంత ముఖంవాచి ఉన్నారో? అదేరా మనం చేయబోయే పని” అన్నాడు మూర్తి కనుబొమ్మల్ని విజయగర్వంతో ఎగరేస్తూ.
“నిజమే మూర్తీ! నువ్వు కథ చెపుతుంటే, ఆ పిల్లల ముఖాలు ఎంత ఆనందంగా మెరిసిపోయాయో కళ్లారా చూశానురా” అన్నాడు శివరాం.
“అందుకే ఈ పిల్లలను సంతోషపెట్టే పని మొదలెడదాం. మనం విన్న, చదివిన చక్కని చిన్నచిన్న నీతికథలను పేజీలో ఆకర్షణీయంగా అచ్చు వేయించి, పాఠశాలలకు వెళదాంరా! అక్కడ ముందుగా పిల్లలకు ఒక కథ చెప్పి, ఈ అచ్చువేసిన కథలను ప్రమోట్ చేద్దాం. అలాగే పార్క్స్, బుక్ స్టాల్స్ లో వీటిని అందుబాటులో ఉంచుదాం. దీని ధర కూడా కేవలం ఒక్క రూపాయి పెడదాం. ఇందులో వచ్చినవాటిలో ఖర్చులుపోను మిగిలినవాటితో మంచి కథల పుస్తకాలు అచ్చువేయించి అనాథ బాలలకు అందిద్దాం రా” అన్నాడు మూర్తి తన మనసులోని ఆలోచనలన్నీ వివరిస్తూ.
“నిజంగా బాగుంది. ఇది కార్యాచరణలోకి తేగలిగితే, మనిద్దరికీ ఒక మంచి వ్యాపకం. దీనితో పాటు, చక్కని నీతి కథలను ఈ భావి భారత పౌరులకు అందించిన వారమౌతాం రా. ఇంతకన్నా మన జీవితానికి అర్ధం, పరమార్ధం ఏముంటుంది చెప్పు” అన్నాడు శివరాం మహదానందపడుతూ.
*****
భానుమూర్తి, శివరాం చక్కని నీతికథలను అచ్చువేసి పాఠశాలలకు, బుక్ స్టాల్స్ కు అందిస్తూ… అనతి కాలంలోనే బాల బంధువులుగా వాసికెక్కారు. వారిని గురించి పత్రికలలో అనేక వార్తా కథనాలు ప్రచురితం అయ్యాయి. స్వచ్ఛంద సంస్థలు, సాహితీ సంస్థలు వారి సేవలను గుర్తించి తగు రీతిగా సత్కరించి గౌరవించాయి.
రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వారి సేవలను గుర్తించి, బాలల దినోత్సవంనాడు భానుమూర్తి, శివరాం ఇద్దరినీ ‘బాల నేస్తాలు’ బిరుదునిచ్చి సత్కరించింది. తర్వాత వారు ‘బాల నేస్తం’ మాస పత్రికను స్థాపించి బాలసాహిత్యానికి బహుళ ప్రచారం కల్పించారు. అలా ఒక చిన్న అంకురం శాఖోపశాఖలుగా విస్తరించి, మిత్రులిద్దరికీ మంచి వ్యాపకాన్ని కలిగించింది. ఎనలేని కీర్తి ప్రతిష్టలను తెచ్చిపెట్టిoది.
ఇప్పుడు ఇద్దరికీ- మోకాళ్ళ నొప్పులు, బి.పి, షుగర్లు ఏవీ గుర్తుకు రావడం లేదు. ఇద్దరూ ఎప్పుడూ మంచి కథల గురించే ఆలోచిస్తూ అన్వేషిస్తున్నారు. దసరా, దీపావళికి కథల పోటీలు నిర్వహించి ఎందరో రచయితలకు గుర్తింపునిస్తున్నారు.
మనసు పనిమీద లగ్నమైతే, శారీరక బాధలు గుర్తుకు రావు. కారణం? అంతకన్నా పెద్ద లక్ష్యం కోసం మనసు పోరాడుతుంది కనుక. అందుకే మనసుకు సంతోషకరమైన పనివత్తిడిని కల్పించగలిగితే, శరీరం దానికి అనుగుణంగా స్పందిస్తుంది.
****************
గురజాడ ఫౌండేషన్ (అమెరికా) వారి